Webvideo's over toekomst van onderwijs

Onderwijs in transitie

Artikel in Mediafacts december 2010

(artikel van Hans Fermont en Jur Baart)

De onderwijsmarkt verandert steeds sneller. Met name technologische ontwikkelingen leiden voortdurend tot nieuwe en innovatieve onderwijsmethodes, die de noodzaak voor de traditionele boeken en methoden steeds kleiner maken. Dit artikel beschrijft een aantal voorbeelden van dergelijke innovatieve methodes. Tot slot wordt ingegaan op de belangrijkste gevolgen die deze nieuwe methodes hebben voor traditionele educatieve uitgevers.

Inleiding

In augustus van dit jaar deed Bill Gates een uitspraak die ongetwijfeld het gevoel van veel educatieve uitgevers bevestigde. Gates stelde dat binnen vijf jaar het beste onderwijs van het internet afkomstig zou zijn. Hij noemde studieboeken “giant, intimidating books” en vertelde ter illustratie dat studieboeken in Azië slechts een derde van het aantal pagina’s in het Westen beslaan, maar dat de Aziaten ons desondanks op veel gebieden van het onderwijs verslaan.

Technologische ontwikkelingen hebben tal van nieuwe initiatieven voortgebracht, die een bedreiging vormen voor de traditionele manier van onderwijs, en daarmee voor educatieve uitgevers.

In de volgende paragraaf zullen we een aantal van deze initiatieven behandelen. Daarna gaan we verder in op de gevolgen die dergelijke initiatieven hebben op traditionele lesmethodes. Tot slot wordt ingegaan op de uitdagingen die dit met zich meebrengt voor educatieve uitgevers.

Nieuwe initiatieven

De meest basale vorm van innovatie binnen het onderwijs is de introductie van nieuwe media in het klaslokaal. Het meest in het oog springend voorbeeld is momenteel het digitale schoolbord, ook digibord genoemd. Met name in het lager onderwijs is het digibord niet meer uit het klaslokaal te slaan. Leerlingen zien hun boeken aangevuld met inspirerende filmpjes die via het nieuwe schoolbord getoond worden. Een vulkaan doet het immers beter in een filmpje dan in een boek.

De ontwikkeling van leermethodes verandert onder invloed van nieuwe technologie. Salman Khan heeft een prachtig initiatief ontplooid door middel van de Khan Academy2. De Khan Academy is een non-profit online opleidingsinstituut. De Khan Academy is gebaseerd op het principe van open source, zoals we dat bijvoorbeeld ook bij software en andere informatiebronnen op internet kennen3. Op dit moment staan er bijna 2.000 lesideeën op de site, voornamelijk filmpjes over uiteenlopende onderwerpen. De site is bijna 30 miljoen keer bekeken en bijna 100.000 Facebookers hebben ‘m “geliked”. Een enorm succes voor een man die het leuk vindt om via internetfilmpjes uit te leggen hoe bijvoorbeeld een wiskundeformule of een biologisch proces werkt.

Khan is overigens een van de oogappels van Bill Gates. Gates voorspelt dat het aantal leermethodes als van de Khan Academy in de toekomst alleen nog maar verder zal groeien. Hoewel er momenteel nog een taalbarrière is (Khan Academy is momenteel alleen nog beschikbaar in het Engels), wordt deze al ingehaald door nieuwe toepassingen van bijvoorbeeld Google Translate.

Microsoft geloofde zelfs zo in Khan dat het hem vorig jaar een Education Award4 uitdeelde. En recentelijk doneerde Google 1 miljoen dollar aan de Khan Academy5. Met deze bijdragen kan de website nog wel een tijdje vooruit. En belangrijker nog: het kan gratis blijven; gratis lesmethodes en –ideeën voor iedereen met een internetverbinding.

Ook traditionele onderwijsinstellingen komen met online initiatieven om kennis te verspreiden. Zo is de London School of Business and Finance zojuist een nieuwe “private MBA-granting”-school begonnen. Niet op een gewone campus, maar op Facebook. De lessen worden aangeboden via de LSBF fanpage van Facebook6. Je kunt fan worden en je kunt jezelf helemaal gratis opleiden tot een echte MBA’er. Althans in theorie. Want in de praktijk moet je wel het reguliere examengeld voldoen.

Er zijn ook initiatieven voor het delen van kennis die minder succesvol zijn. Een bekend voorbeeld is de site wikiwijs.nl. Wikiwijs is een initiatief van de overheid om docenten hun eigen lesmethodes te laten delen in een community portal. Wikiwijs is niet in staat gebleken om voldoende docenten aan zich te binden. Docenten lijken van nature voorzichtig met het delen van hun eigen gemaakte lesmethodes. Het is voorstelbaar dat de docenten daar graag iets voor terug zouden zien in de vorm van een geldelijke beloning. Bovendien toont dit voorbeeld aan dat geld geen absolute voorwaarde voor succes van een nieuw initiatief.

In de volgende paragraaf beschouwen we welke gevolgen bovenstaande initatieven hebben voor de lesmethodes in het onderwijs.

Gevolgen voor lesmethodes

Het belangrijkste gevolg voor lesmethodes is het feit dat de inhoud ervan niet meer volledig beschermd is. Zoals marketinggoeroe Seth Godin al eens eerder zei: “Ideeën moet je niet beschermen. Ideeën moet je delen zodat je een reputatie opbouwt van iemand die grote ideeën verspreidt. En soms op aanvraag.” Salman Khan is een perfect voorbeeld van Godin’s “spread your ideas”. Door het enorme bezoekersaantal kan Khan nu bijna iedereen om hulp vragen. Stel hij wil een specifiek onderwerp aanstippen, dan maakt hij een afspraak met een specialist en vertaalt dit later in zijn eigen woorden op de website. Dit heeft enorme invloed op de wijze waarop geld verdient wordt met lesmethodes.

Een ander gevolg is dat lesmethodes crossmediaal worden. In de toekomst zullen lesmethodes niet slechts meer via boeken, fysiek onderwijs en eventueel cd’s aan de leerling gebracht worden, maar ook via digiborden, internet, mobiele devices en wie weet interactieve televisie.

Tot slot bieden de nieuwe initatieven kansen voor onderwijzers die eigen lesmethodes ontwikkelen, waardoor de kwaliteit van het onderwijs in zijn algemeenheid kan toenemen. Tenslotte hebben de onderwijzers voortdurend het directe contact met de doelgroep en zijn zij als geen ander in staat om te snappen wat leerlingen aanspreekt.

Uitdagingen voor educatieve uitgevers

Het feit dat lesmethodes zullen veranderen, stelt educatieve uitgevers voor een aantal uitdagingen, die zij op korte termijn het hoofd dienen te bieden.

Organiseren van content

Allereerst zullen de educatieve uitgevers hun meest waardevolle bezit, hun educatieve content, goed moeten organiseren. Veel lesmethodes worden bijvoorbeeld nog opgeslagen in tekstbestanden, zijn onvoldoende voorzien van metadata (aanvullende informatie waarmee je eenvoudiger informatie kunt zoeken) en kunnen opgeslagen zijn in verschillende bronnen. Content moet klaargemaakt worden voor een crossmediale toekomst, waarin ze eenvoudig hergebruikt kan worden.

Zoeken naar de ideale crossmediale mix

Educatieve uitgevers zullen moeten bepalen wat de ideale mix van uitingen is om content naar de leerling te brengen. Dit zijn altijd moeilijke keuzes die investeringen vergen. Het is waarschijnlijk dat de ideale mix per lesmethode zal variëren, maar educatieve uitgevers zullen toe willen werken naar een beperkt aantal modulair opgebouwde platforms om dit proces zoveel mogelijk te standaardiseren.

Benodigde vaardigheden in huis halen

Veel uitgevers hebben momenteel nog niet de vaardigheden in huis om een crossmediaal educatief powerhouse te worden. Zij zullen deze vaardigheden, bijvoorbeeld kennis van verschillende technieken, social media, internetmarketing, en dergelijke, in moeten kopen.

Bedenken van nieuwe verdienmodellen

Het huidige verdienmodel met lesmethodes zal steeds meer onder druk komen te staan. Educatieve uitgevers hebben momenteel al moeite om met name in het lager en voortgezet onderwijs de omloopsnelheid van lesmethodes te versnellen. In het hoger en wetenschappelijk onderwijs is dat probleem nu nog kleiner.

Misschien moeten educatieve uitgevers bijvoorbeeld veel meer als facilitair platform gaan dienen om docent en leerling dichter bij elkaar te brengen. Of kunnen zij door middel van deels gratis content en een lagere kostenstructuur naar een nieuw verdienmodel toewerken.

Conclusie

De eductieve markt is volop in beweging. Technologie drijft nieuwe initiatieven, die grote gevolgen hebben voor lesmethodes. Educatieve uitgevers zullen hun strategie hier de komende jaren op aan moeten passen. Dat kunnen ze doen door het organiseren van educatieve content, het aanpassen van lesmethodes, het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en door na te denken over nieuwe verdienmodellen.

Webvideo's en websites

1. Hans Fermont richt zich vanuit Publiqare en Qare4Media op business development bij uitgevers en is te bereiken via hans.fermont@qare4media.nl. Jur Baart is directeur/eigenaar van het Amsterdamse strategische en creatieve bureau Fitzroy en is onder andere verantwoordelijk voor de blog onderwijsvanmorgen.

http://www.onderwijsvanmorgen.nl/

www.onderwijsvanmorgen.nl/

2. Zie voor meer informatie en video's:

http://www.khanacademy.org/

www.khanacademy.org.

3. Ook Wikipedia is gebaseerd op dit principe. Zie voor meer informatie

http://www.wikipedia.org.

www.wikipedia.org.

4. Klik voor meer informatie

http://wn.com/the_tech_awards_2009_microsoft_education__award_salman_khan_academy

www.wn.com/the_tech_awards_2009_microsoft_education__award_salman_khan_academy

5. Webvideo: http://www.youtube.com/watch?v=QGxgAHer3Ow&feature=player_embedded

www.youtube.com/watch?v=QGxgAHer3Ow&feature=player_embedded

6. Webvideo: http://www.facebook.com/LondonSchoolofBusinessandFinance

www.facebook.com/LondonSchoolofBusinessandFinance

Bron van bovenstaand artikel:

http://www.fitzroy.nl/articles/18/onderwijs-in-transitie

www.fitzroy.nl/articles/18/onderwijs-in-transitie